پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان

گلچین اخبار بلوچستان . آخرین خبرها و مقالات

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان

گلچین اخبار بلوچستان . آخرین خبرها و مقالات

داستان میر حمل هوت

a.com 

 

داستان میر حمل هوت 

اسلم رئیسی

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان :«کلمت» بندری کوچک اما قدیمی و تاریخی در ساحل مکران است. در آن زمان به علت آبادی و سرسبزی شهرت زیادی داشت. حاکم آنجا شخصی دلیر و عادل به نام جیهند  بود. کسی که آوازه ی دلاوری و شجاعت وی در تمام بلوچستان و حتی درخارج از آن شنیده می شد حتی پرتغالی های ظالم که در پهنای دریا به دزدی و چپاول مشغول بوده و نیز آوازه ی او را شنیده و جرات نزدیک شدن به بندر کلمت را نداشتند. اما در فواصل دورتر به کشتی هایی که از جایی به جای دیگر کالا های تجاری حمل می کردند، حمله می کرده و دستبرد می زدند. از میان اروپاییان، پرتغالی ها اولین کسانی بوده که به راههای دریای آسیا تسلط پیدا کرده اند.

ادامه مطلب ...

گیلان خواستگاه کوچ و بلوچ

 پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان :گیلان خواستگاه کوچ و بلوچ: بلوچ ها و کوچ ها چگونه در کوهستان های کرمان پدیدار شدند؟ در فتوح البلدان بلاذری و تاریخ طبری که در سده های دوم و سوم نگاشته شده اند به هنگام نگاشتن رویدادهای کرمان یادی از کوچ و بلوچ ها نمی رود. پس بی گمان آنان در آن زمان در کرمان نمی زیسته اند. کجا بوده اند؟ برخی در این تلاشند که آنان را باشندة شمال خاوری ایران در مرز شمالی خراسان بدانند و می گویند که آنان در برابر تازش هیاطله از سرزمین و زیستگاه خود گریخته و رو به جنوب نهاده اند و با تازش مغولان و تیمور به بلوچستان امروز آمده اند، که نمی تواند راستینه ای در تاریخ باشد. بی گمان راه کوچ آنان از شمال باختری ایران به جنوب خاوری بوده است.

ادامه مطلب ...

قلعه تیس(پرتغالیها)

tis 259x320 قلعه تیس(پرتغالیها)

 قلعه تیس(پرتغالیها)

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان :قلعه تیس یا قلعه پرتغالی ها بر فراز تپه ای مشرف به جاده چابهار- تیس و در 5 کیلومتری شهر چابهار قرار دارد.این قلعه به ابعاد 54×26 متر ساخته شده است. عرض ساختمان بر پهنه دماغه‏اى که پانصد متر از آبخوردریا فاصله دارد در قسمت انتهایى دماغه واقع است. در قسمت شمال شرقى درب ورودى اصلى قرار دارد و داراى هشتى وسیعى است .

ادامه مطلب ...

دادشاه‌: شهید و قهرمان‌ ملی‌ بلوچ -

دکتر محمد حسن حسین بُر 

 

دادشاه‌: شهید و قهرمان‌ ملی‌ بلوچ -   

(بخشی از تاریخ بلوچستان ایران)

 

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان :دادشاه‌ در ناحیه‌ی‌ کوهستانی‌ اهوران‌ در مرکز بلوچستان‌ که‌ خود در آنجا روستایی‌ زمیندار کوچکی‌ بود در اوایل‌ سالهای‌ 1950 پرچم‌ طغیان‌ برافراشت‌.

گزارش‌های‌ مردمی‌ علت‌ شورش‌ او را تعدی‌ و دست‌اندازی‌ مأموران‌ و ژاندارمهای‌ «قجر» در زندگی‌ روزمره‌ی‌ همولایتی‌های‌ او، اخذ مالیات‌ها و گرفتن‌ رشوه‌های‌ هنگفت‌ از روستاییان‌ مفلوک‌ ولایت‌ او و بیحرمتی‌ به‌ آداب‌ و رسوم‌ و حیثیت‌ قوم‌ بلوچ‌ می‌دانند. برعکس‌، مقامات‌ دولتی‌ او و یارانش‌ را «گروهی‌ اوباش‌ و راهزن‌» توصیف‌ می‌کنند. درواقع‌، کلمه‌ی‌ «یاغی» که‌ در مورد دادشاه‌ و دیگر شورشیان‌ به‌ کار می‌رفت‌، نمونه‌ی‌ کلاسیکی‌ است‌ در نمایاندن‌ تفاوت‌ دیدگاه‌های‌ دو طرف‌. در زبان‌ بلوچی‌ این‌ کلمه‌ معنای ‌تحسین‌آمیزی‌ در خصوص‌ کسانی‌ دارد که‌ مسلحانه‌ در برابر «قجرها» قد علم‌ می‌کنند، حال‌ آن‌ که‌ در فارسی‌ معادل‌ راهزنی‌ و سرکشی‌ است‌ و در مورد کسانی‌ به‌ کار می‌رود که‌ به‌خاطر ایستادگی‌ در برابر اقتدار شاه‌ شایسته‌ی‌ تحقیر و سرکوب‌اند.

ادامه مطلب ...

تاریخ شناسی و باستان شناسی سیستان (4) و (5 قسمت آخر)

 باستان شناسی سیستان

پیشینه ی باستان شناسی سیستان
 

تمدن سیستان :سیستان در دانش باستان شناسی از جایگاه والایی برخوردار است، امروزه نیک می‌دانیم که سیستان در دورانهای پیش از تاریخی و تاریخی به منزله ی پلی میان تمدنهای شرق و غرب فلات ایران عمل می‌کرده است. اما تمدنها و فرهنگهای باستانی مستقر در سیستان و هویت تاریخی آنها تا مدتها از چشم باستان شناسان پنهان مانده بود.دورافتادگی نسبی و صعوبت و دشواری اوضاع جغرافیایی، به ویژه سختی زیست محیطی امروز سیستان این اندیشه را قوت داده بود که در عهد باستان نیز اوضاع چنین بوده و اینجا همواره سرزمینی خشک و کم حاصل و مالاً به دور از مدنیت بوده است. پژوهشها و کاوشهای باستان شناسی درست خلاف این تصویر را ثابت کرد.

اینک در پرتو و یافته‌های دانش باستان شناسی معلوم شده که سیستان در ادوار باستانی یک مرکز بزرگ و مهم تمدنی در نیمه ی شرقی و جنوب شرقی فلات ایران بوده است. که از یک سوی با تمدنهای شمال شرقی فلات ایران و تمدنهای شمال غربی شبه قاره ی هند و ازسوی دیگر با تمدنهای مرکزی فلات ایران و تمدنهای میانرودان باستانی درارتباط تنگاتنگ فرهنگی و بازرگانی بوده است.
نخستین بررسی‌های باستان شناسی به معنی دقیق آن تنها در آغاز سده ی بیستم میلادی در سیستان شروع شد.


ادامه مطلب ...

تاریخ شناسی و باستان شناسی سیستان (2) و (3)

زمینه‌ی جغرافیایی تاریخ

تمدن سیستان :سیستان بخشی از فلّات بزرگ ایران است که در منتها الیه جنوب شرقی این فلات واقع شده است؛ از لحاظ سیاسی سیستان میان افغانستان، پاکستان و ایران تقسیم شده است،‌بخش بزرگتر و پُر‌آب تر سیستان در خاک کشور افغانستان قرار دارد و بخش کوچکی از ان در خاک کشور پاکستان است، بخشی نیز در خاک کشور ایران کنونی واقع شده که مساحتی برابر 36000 کیلومتر مربع دارد. دشت سیستان از نظر ویژگیهای زمین شناسی مجموعه‌ای از دلتاهایی است که طی هزاره‌ها از تغییر بستر و مسیر رود هیرمند به وجود آمده و از دو قسمت عمده ی شمالی و جنوبی تشکیل شده است.

ادامه مطلب ...

با نوشتن، خواندن ، وحرف زدن زبان مادری خود را تقویت بخشید

با نوشتن، خواندن ، وحرف زدن زبان مادری خود را تقویت بخشید 

 ”زبان از اساسى‌ترین مولفه‌هاى هستى و نیستى ملت‌هاست. زبان حامل اندیشه و فرهنگ هر ملتى است. بر اساس میثاقین حقوق بشر هر ملتى محق است از زبان خود بهره مند شود. به نظر می‌رسد مانع تراشى براى پیشرفت هر زبان بایکوت کردن اندیشه باشد.“  

" althtml="  

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان :زبان‌ها روح بشریت هستند. زبان‌ها میراث معنوی بشریت هستند، زاده می‌شوند، تکامل مى‌یابند و در برخى موارد محکوم به نابودی می‌شوند. اگر تلاش خود را براى نجات زبان‌ها آغاز کنیم، به سود ماست. باید تمامی سعی خود را برای مراقبت از زبان‌ها بکار گیریم و این در سایه سیستم آموزشى چند زبانه محقق خواهد شد.

ادامه مطلب ...

تصرف قلعه ناصری ایرانشهر در زمان بهرام خان بارکزایی

 تصرف قلعه ناصری ایرانشهر در زمان بهرام خان بارکزایی

پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستان :طوایفی که در حال حاضر در بلوچستان زندگی می کنند به نظر می رسد، بعد از طایفه ملک ها یا ملکان به بلوچستان آمده و سکنی گزیده اند. ملک ها خود نیز بعد از طایفه بزرگ رند این سرزمین را به تملک در آورده اند، رند ها نیز طوری که سینه به سینه نقل شده است. قبل از اسلام در این سرزمین زیسته اند. در متون تاریخی که از بلوچستان یاد شده است، از رندان وسیه سوار ویزدگرد سوم صحبت به میان آمده است. و اکثر این طوایف بزرگ هم در بلوچستان شرقی و یا پاکستان و افغانستان هم وجود داشته، وهم اکنون زندگی می کنند. طایفه برهان زهی یکی از این طوایف بزرگ بلوچ بوده، و شاید بتوان گفت این که یکی از بزرگترین طوایف بلوچ که تقریباً در هر سرزمین که زندگی می کنند نام خانوادگی و طایفه ای خود را با خود دارند. مگر مواردی اندک.

ادامه مطلب ...

بمـپــور در گـذر زمـان

بمـپــور در گـذر زمـان

تالیف :  محمد علیم آچاک

سرگذشت تاریخی بمپور،حماسه پهلوانی ها ، شجاعت ورنجهای دردناک قومی است که ناچاراتسلیم سربی می شدند که ازلوله تفنگ حکام زورگو بیرون  می آمد،سرگذشت غم انگیزحکامی است که جز درد ورنج چیز دیگری برای اخلافشان بجانگذاشتتند وداستان طغیان سردارانی است که ازدارالملکشان" قلعه بن پهل" سرزمینی وسیع رابانفوذ مادی ومعنوی خود اداره می کردندو بالاخره  بمپور در گذر زمان داستان رشد حق شناسی ، ملیت دوستی ، ایران خواهی ، تعلق  و تعهد قوم بلوچ به این سرزمین است 

ادامه مطلب ...

داستان میر حمل هوت

 داستان میر حمل هوت 

 پهره..وبلاگ فرهنگی هنری وادبی بلوچستانسال 875 هجری قمری برابر با1453 میلادی وقتی که سلطان محمد فاتح پادشاه عثمانی، امپراتوری روم شرقی را برانداخت و بندر قسطنطنیه را به تصرف خود در آورد، به سبب نفوذ و تسلط ترکان بر قسمت شرقی دریای مدیرتارنه، آسیای صغیر و شام راه تجارت بین اروپا و آسیا بسته شد و بازرگانان ونیزی و پرتغالی که با کالاهای کشورهای آسیایی به ویژه هندوستان علاقه داشتند، ناچار به فکر افتادند که راه دیگری برای رسیدن به هندوستان پیدا کنند.

ادامه مطلب ...

قصه فیلم «خاک و آتش»

مبارزه «جی اند» در خاک و آتش

چهارشنبه 27 بهمن ماه سال 1389

 

اولین عکس‌ها از بازی میترا حجار و فریبرز عرب‌نیا در خاک و آتش | HiPersian.com

 

قصه فیلم «خاک و آتش»
قصه فیلم «خاک و آتش» به وقایع ۹۰ سال قبل برمی‌گردد که انگلیسی‌ها از مسیر هندوستان به ایران وارد می‌شوند و به بهانه احداث خطوط راه ‌آهن و تلگراف…

اولین عکس ها از بازی میترا حجار و فریبرز عرب نیا در خاک و آتش

قصه فیلم «خاک و آتش» به وقایع ۹۰ سال قبل برمی گردد که انگلیسی ها از مسیر هندوستان به ایران وارد می شوند و به بهانه احداث خطوط راه آهن و تلگراف…

فیلمبرداری فیلمبرداری فیلم سینمایی «خاک و آتش» به کارگردانی مهدی صباغ زاده که به ایران ۹۰ سال قبل و تجاوز انگلیس می پردازد، در تخت رستم شهریار ادامه دارد.

«محمد قهرمانی» مدیر عامل مؤسسه فرهنگی هنری شهید آوینی در گفت و گو با خبرنگار سینمایی فارس اظهار داشت: فیلمبرداری در شهرک دفاع مقدس و کاخ سعدآباد به اتمام رسید و گروه اکنون در تخت رستم شهریار مستقر هستند و فیلمبرداری در این منطقه ادامه دارد.

ادامه مطلب ...

فیلم خاک و آتش

فیلم خاک و آتش

چهارشنبه 27 بهمن ماه سال 1389

  

"خاک و آتش" 

قصه فیلم خاک و آتش در سال ۱۹۱۶میلادی می‌گذرد و داستان مبارزات مردم سیستان و بلوچستان را در برابر استعمار انگلیس در سال‌های جنگ جهانی اول روایت می‌کند.کلنل کیت و نیروهای زیر نظر او به بهانه خط تلگراف به منطقه می‌آیند اما جی‌اند (فریبرز عرب‌نیا) و یارانش به رهبری ملافقیر علی در برابر کلنل و افراد او ایستادگی می‌کنند.دراین فیلم چهره واقعی این مردم؛ نجیب و شریف و غیرت مند و مبارز نشان داده شده است. به هرحال در فیلم «خاک و آتش» فردی به نام «جی اند» در زمانی که  بلوچستان در اشغال انگلیس بوده است به مبارزه برمی خیزد. «جی اند» با هدفی مقدس بود و تحت رهبری یک روحانی در مقابل اشغالگران قیام و آنان را متحمل خسارات سنگینی می کند.خاک و آتش" فیلمی داستان گو با ساختاری حرفه ای و کلاسیک است که جذابیت های ویژه خودش را دارد.


ادامه مطلب ...

بلوچستان درعهد پهلوی قسمت دوم

 ابشار زیبای شندوک واقع در شگیم بالا

 بلوچستان درعهد پهلوی قسمت دوم  

عبدالکریم بلوچ

 

اینک پیش از پرداختن به قسمت دوم مطالبی را که در قسمت اول مطالعه فرمودید وادامه دارد بین سالهای 1308 و1309 شمسی اتفاق افتاده یعنی تا ان زمان هنوز  حکومت پهلوی دراکثر نقاط بلوچستان تسلط پیدا نکرده بود فقط در شهرهای بزرگ مثل خاش پهره سراوان و تنها نیروهای نظامی بود که در این شهرها مستقرشده بودند.

ادامه مطلب ...

معرفی محوطه باستانی سهر دامب

 

 معرفی محوطه باستانی سهر دامب

محوطه باستانی سهر دامب در   شهر نال و 35 کیلومتری  خضدار  قرار گرفته است . خضدار  مرکز ایالت جهلاوان  بلوچستان بوده  که از شمال  و شمال غرب به سراوان(  در بلوچستان پاکستان  و شامل مرتفعات کوه هربویی  ، قلات و کویته )    از جنوب به  ایالت لس و از شرق به  کوچ و گنداوا و از غرب به مکران محدود است 

ادامه مطلب ...

بمپور حلقه واسط تمدنها

بخش بمپور در چهار صد کیلومتری جنوب غرب زاهدان واقع و از توابع شهرستان ایرانشهر می باشد ،بمپور که در قدیم به تمام وسعت شهرستان ایرانشهر فعلی اطلاق می شد ، در شهریور 1314بموجب تصویب نامه هیات وزیران نام بمپور به ایرانشهر بدل گردید .در قدیم الایام این محل را بن پهل ( شهر آخر ) می نامیده اند و این وجه تسمیمه به دلیل آن بود که بن پهل آخرین شهر در قلمرو اشکانیان در شاهراه کاروان رو بسوی هند بوده است . در بعضی از کتب تاریخی از بمپور و قلعه آن به نام تمپتوح نام برده شده است که این وجه تسمیه با توجه به ترکیب دو کلمه تومپ ( تپه ) و توح ( بزرگ ) در زبان بومیان اینجا تپه بزرگ معنی می دهد و این نامگذاری به سبب قرار گرفتن ارگ حاکم نشین آن بر فراز یک تپه بزرگ است .

ادامه مطلب ...

رویارویی نظامی سرداران بلوچ با ارتش انگلستان در منطقه سرحد

 

رویارویی نظامی سرداران بلوچ با ارتش انگلستان در منطقه سرحد:

زنرال ریجنالد ادوارد هری دایر (1927-1864 ) در سال  1295 به بهانه همکاری سرداران بلوچ با قوای آلمانی به بلوچستان حمله کرد . وی 5 سال در بلوچستان ماند و سپس به هندوستان رفت و 6 سال بعد در سن 74 سا لگی در برستول انگلستان در گذشت . وی ماجرای جدال خود با بلوچها را در کتابی بنام مهاجمان سرحد که درسال 1921 درلندن انتشار پیدا کردبه چاپ رساند. این کتاب بعدها توسط دکتر حمید احمدی به همان نام   ترجمه شده است.

ادامه مطلب ...

شناخت قبایل مکران

شناخت قبایل مکران

بلوچستان به سبب موقعیت  خاص جغرافیایی و وجود موانع طبیعی که بین بلوچستان و نواحی  اطراف  ان  وجود دارد  ازقبیل  کویر ها  و بیابان لوت در غرب و شمال غرب بلوچستان   و وجود مناطق صحرایی جنوب قندهار  و در پس این صحراها  خشک وبی آب وعلف  سلسله کوههای  مرتفع و خشک  همواره چون سد هایی مستحکم  بوده اند  که قوای هر  نیروی مهاجمی را به تحلیل می برد  و در تنگه ها و گذرگاههای  کوهستانی  داخل بلوچستان  فرصت  قلع و قمع  هر لشکری را به  مدافعان میداد .

ادامه مطلب ...

دزداپ

ملک محمد خان گرگیچ و ملک شاه جهان خان کرد اولین نمایندگان بلوچستان

دزدآپ در سال 1309 زاهدان خوانده شد و بعد ها بویژه در سال 1320 رشد چشمگیری داشت و خاش رقیب سرسخت خود را به حاشیه راند بطوریکه تا ده سال قبل از آن  همه بر این باور بودند که خاش مرکز بلوچستان می گردد ولی ناگهان زاهدان چنان سریع به رشد و تعالی دست یافت که خاش بخشی از زاهدان گردید  و در سایه ابهت زاهدان به حاشیه رانده شد .

ادامه مطلب ...

نام و نشان کهن شهر زاهدان در تاریخ و اسطوره ها

 نام و نشان کهن شهر زاهدان در تاریخ و اسطوره ها
در مورد تاریخچهً زاهدان گفته شده است که این جا به عنوان یک شهر بزرگ جدید است که تا اینجا میشود پذیرفت؛ ولی در ادامه نظریه پردازان حتی روستای کهن آن را هم جدیدالتأسیس اعلام میکنند که پذیرفتنی نیست. منابع تألیف شده عهد ما جملگی همین ادعای گذشتگان را بی هیچ شک و شبهه ای تکرار میکنند. مسلماً به عنوان دهکده و قصبه با توجه به امکانات طبیعی نادر آن در کل بلوچستان باید محلی بسیار قدیمی و با اهمیت در عهد گذشته بوده باشد.:

ادامه مطلب ...

مهاجرت جدگالها به ایران

 

مهاجرت جدگالها به ایران

 

   قوم جدگال قومی بسیار جسور وجنگجو بوده اند و از زمانهای  بسیار قدیم از شام به کشور پاکستان آمده و درمحلی به نام کوتری اقامت می گزینند . پس از چندین سال زندگی در آنجا سرانجام بین این قوم و قومی دیگر به نام حوت یا کلمت اختلاف می افتد و جنگی خونین درمیگیرد که در نتیجه آن قوم کلمت شکست سختی می خورد. ولی جنگ بین این دو قوم به همین جا تمام نمی شود و قوم شکست خورده دست به تجهیز نیرو و گردآوری سپاه و سلاح می زند و پس از چند سال دوباره جنگ دیگری را با قوم جدگال آغاز می کند . در این جنگ سهمگین سردسته قوم جدگال که عباس نام داشته به دست قوم کلمت کشته میشود.

ادامه مطلب ...

قیام بلوچ ها در برابر سربازان پرتغالی

 

قیام بلوچ ها در برابر سربازان پرتغالی:


در دوران تاریک صفویان و ضعف صفویه بلوچها در برابر صفویه قیام می کردندو به کرمان هجوم می بردند پرتغالیها به خلیج فارس و چابهار حمله کردو مرزهای ابی جنوب ایران را اشغال کرد که با قیام دلیرانه بلوچها پذتغالیها شکست خوردند و ابهای ایران ازاد شد.

قلعه پرتغالیها به یاذگاری از شجاعت بلوچها باقی مانده است

 

 

ادامه مطلب ...