سید ظهورشاه هاشمی
گلیں راج ءِ چم ءُ پونزیں
گِهیں ملک ءِ ماه و روچیں
مئے سر په ٹهل بُرز انت
که درآتکگیں بلوچیں
نمیرانیں غلام حسین شوھاز بلوچ،،(روچءَ کئے کُشت کنت)
Thangi Balochs foton
شعر بلوچی اعتیاد
یهته زمانی پر پساد سهته جهانی از مواد
هر جا کچی و داسی کپته م دام اعتیاد
***
ملایی چک سلن مرو مهتاد و پر چلن مرو
ویلش کتگ راه هدا کومی سرا زلن مرو
محمد امین سپاهیان |
دَســـــــتــــــــــونــــــــک
من نه دیست مــهــرے چه کسانی ءَ
نـــی گــــــم ءِ واهـــنــــداں جـوانـی ءَ
دیـــســت تــرا واب ءَ او مـنــی دلبر
انـــــاگــــــت ءَ آتـک ئـــے بـے انانی ءَ
تــــــــو وتا سینگارت په منا «سبزل »
رپــتـــگ ئــے سئیل ءَ دگه جهانی ءَ
تــــــــو وتــــا لیک ئـے یک وپـا دارے
کــــــن وپـــا گـــوں من یـک دمانی ءَ
گم مدئے چوشیں بیوسیں دوست ءَ
تــــــو « وهــــاب » ءَ مان زندمانی ءَ
وهاب ملک کلمتی
پُشت وشکوش_ بلوچستان
دلم گرفته بود ... شماره گرفتم نام بی بی شاه پری... شاه پریان
مادرم را ... با کد خانه پدری و باغچه ای که طعم دستهای مادرم را میداد
باید از مادر می پرسیدم که برای مراسم سالمرگ پدر میکادو ببرم یا فقط
گوش ماهی ؟ و برای همسایه محبوبش خانم سلمانزاده شیرینی بیاورم
یا کیک دستپخت خودم را ... تا دوباره پای تلفن لوسم کند .......
تپاکی
زان ئـــے که تپاکی ء ا- اے گژن بدیں سوچ ایت
مهرانی تمندان ءا - گوں همدگر ءا دوچ ایت
مهرانی برانز چست بنت چو آچ شلام کش انت
بـــے تاکتیں جانان ءا - زورے دگر ءا کوچ ایت
سید ظهورشاه هاشمی
گلیں راج ءِ چم ءُ پونزیں
گِهیں ملک ءِ ماه و روچیں
مئے سر په ٹهل بُرز انت
که درآتکگیں بلوچیں
دَســــتـــــــونـــــک
سید ظهورشاه هاشمی
بــیــا پـَــدا شـتــکیں تلارانی دلاں دِرّاں کنیں
گـــران بـھـائـیـں دوسـتـی ءُ مھر ءَ پدا ارزاں کنیں
تــئــی دوئیں گالاں مئی ناسرپدیں دل گونجتگ
بـــیـــا پــــدا گالانی ربّـــالو زری نــوداں کنیں
پـــــیـــــــــــداک اِنت
سید ظهورشاه هاشمی
بـــے بـــهـــاریں بهـار پــیـــداک اِنت
بـــے کــــراریں کـــرار پــیـــداک اِنت
ڈاه دیــــاں کــور ءَ داشتگیں مرداں
وهــد ءِ تــوپـّانیں هار پــیـــداک اِنت
هُشکیں دستاں گوں باریں ارماناں
کاســــــــد ءِ راهـــوار پــیـــداک اِنت
کنت بــے جُست ءَ ملکموت ءِ میار
گِـــیــنــگریں بـے میار پــیـــداک اِنت
داشتگ اَنت پرچا وهدءَتْرندیں رواج
کــئــی وَشّیـں توار پــیـــداک اِنت ؟
بار ءُ سربار اِش کـیــگد ءِ زهیر اَنت
اُشـــتــــرانی کـــتـــار پــیـــداک اِنت
کـَے بدنت «هانُل»ءَ« سید » هالے
کــــه تــئـی اُمّیت وار پــیـــداک اِنت
************
بی توارین بیگاه
سید هاشمی
زانان سیه مارِی مرگ تریاک اِنت...
بلَی واهگ چه درستان نازاک اِنت
پلّ و ورنائی هر دو بی آسر ...
پُلّین ورنائییا گروناک اِنت ...
سڑ انت هم کنٹ هم بنداں و زندان
نه زور ء باج بر انت هر دؤر ء رنداں
درآمد و نے وتیگ ء سک ء ا وش بو
که رنج ء رند پد ء من رنج گنداں
کشارے که مه بیت ئی آسرات کد
عطاشات محمد اسحاق
مرچی ئیں زهگ
مرچی ئیں زهگ
پــِس باندات ءِ
عاقبت اوستانی استارئے
روشنا ، تو ، چو ماهکان بات ئے
آسمان ءِ زر ءَ سَداں اِستال
گوهریں درفشناکی ءَ درنزیت
گم کن
عابد آسکانی
او کپوت سبزیں کوکواں کم کن
ساهتے ساسار ءُ دمی دم کن
جیڑگءَ زردءِ ٹپ نه بنت درماں
مارا دردانی دوستءُ مهرم کن
تیوکءُ تهنا ءَ ترا نیلاں
مارچ ءِ هشتمی روچ (جنینانی جهانی روچ)
###########################
بلوچ جنین زهگ و جنین آدماں ، مبارک بات!
نود انت بهار ءِ موسم ، رنگانی کشت و کار
پلانى زیب و رنگ ءَ ،سیریگ بیت بهار
بیا بیا که ترڈ و ناز انت ، آسکاں هم هزار
پلیں په ماهل ءِ زات ،مات و جن و گهار
بیا بیا که عید انت مرچی، کلیں جهان ءِ زال
دیوان کتگ هزاراں ، دیوان ءِ گپ و گال
شیریں زال و بول انت ، پوه انت و جهدکار
بے دَروَر انت ماں جهد ءَ، داتگ جهان ءَ هال
مراد ساحر
( سید ءِ شکلیں ارواه ءَ دزبندی ءَ گوں )
کمان میان په کهیبـے کاشیں ملگوراں که گواپین ایت
تمردانی دلاں سِنگیں چو برپ کنت و آپین ایت
مه بئـے ورنایی ِء سارتیں سباهانی گل ءَ ایمن
بگر زند ءِ انان ءَ مرک ءِ چیریں تلک ءَ سراپین ایت
بزاں داں زندگ انت آ تلوس ایت په وشدلیں ساعتـے
اگاں په مپت و ناهودگ دل ءَ کسی ئیگ ناپین ایت
اے شر و گندگی اصل ءَ کن انت گوں نیت ءَ سیادی
به بیت کُ ٹ زرگر ءِ دل تنگو ءَ پاکیں اِلاپین ایت
نزاناں که کجا چیر انت امیتانی گلیں باندات !
من ءَ انگر کتگ رنجاں ابیتکی پاداں تراپین ایت
من جزماں الم ءَ شنز ایت روچـے ترانگانی نود !
گمانی سِل و لیگاریں زران ءَ پشلاپین ایت
کج انت آ ماه ءِ دَرور گرمیں امبازاں به گیپت«ساحر»
زمستان ءَ ترا ماں بُن تلاں بنیڈ ءِ به واپین ایت
* * *
گورناک
( پٹے ارس گورناک ءِ لپاشتگیں کَلگ ءِ نام ءَ )
سالاں جَکِت ئے ماں گوات و لوڑ
سالاں کوه بُناں تو داشتگ اَت
نهال جَتَگ
سالاں گئوش و « گونو»انی شاهدی تئے
گوریچ ساه سوچیں سَد شُتَگ چه تئی گوئرا
آهاڑ ؛ هزار لوار
غزل
په هوشاماں ترهیت ، بشّامیں زرد ءِ غم جتیں بولان
کپنت بیر و سرپنت دمبال ، و سبزیت سرمگیں بولان
سگار ءِ هون چکیں زه بیت که لـعـلـیـں رکّ ، مانا یـک
ببیت کاڑ ءِ که ڈیه ءِ غم ، گشاں مـا سـرجمیں بولان
زمین جـنـب ءِ هُدا بُند انت ، چو سالی ٹـَپّی ءَ نالیت
بـنـی آدم گُـش ئـــے ، زوراکیانی ، بے وسیـں بولان
کـپـنـت واهــگ دل ءِ پــٹّ ءَ چو تـُنـّاپیں ڈگار ءَ ترمپ
منی هـُشکاوگیں زرد انت ، منی هشکاوگیں بولان
رگام آهتنت،شُتنت ، عهدی نه آهتنت نوبت و باری
وداری کــد ، دل ءِ ره سر ، کـــدی دلمانگیـــں بولان
وفــا یــک ، مهر یــک ، ارمانی ئــیــں دل و منزل یـک
پـــه تــو بـَمـپـور بات آبات و په من مـحـرمــیــں بولان
عطاشات محمد اسحاق
مراد ساحر
( سید ءِ شکلیں ارواه ءَ دزبندی ءَ گوں )
کمان میان په کهیبـے کاشیں ملگوراں که گواپین ایت
تمردانی دلاں سِنگیں چو برپ کنت و آپین ایت
مه بئـے ورنایی ِء سارتیں سباهانی گل ءَ ایمن
بگر زند ءِ انان ءَ مرک ءِ چیریں تلک ءَ سراپین ایت
بزاں داں زندگ انت آ تلوس ایت په وشدلیں ساعتـے
اگاں په مپت و ناهودگ دل ءَ کسی ئیگ ناپین ایت
اے شر و گندگی اصل ءَ کن انت گوں نیت ءَ سیادی
به بیت کُ ٹ زرگر ءِ دل تنگو ءَ پاکیں اِلاپین ایت
نزاناں که کجا چیر انت امیتانی گلیں باندات !
من ءَ انگر کتگ رنجاں ابیتکی پاداں تراپین ایت
من جزماں الم ءَ شنز ایت روچـے ترانگانی نود !
گمانی سِل و لیگاریں زران ءَ پشلاپین ایت
کج انت آ ماه ءِ دَرور گرمیں امبازاں به گیپت«ساحر»
زمستان ءَ ترا ماں بُن تلاں بنیڈ ءِ به واپین ایت
* * *
بلوچی سازءُ زیمل دیم پہ زوال انت
عبدالوهاب ایران نژاد
هرقومی نوکیں ادب بہ بیت یا کہ ساز ءُ زیمل آئی ءِ بنپد کلاسیکل انت بلوچی نوکیں موسیقی بنپد هم باید انت بلوچی کلاسیکل موسیقی بہ بیت . بلے بژنی گپ ایش انت کہ مئے نوکیں سازءُ زیمل بلوچی کوهنیں ءُ کلاسیکل موسیقی بنیاد ءِ سرءَ ایر نہ انت. اے مزنیں تاوان ءَ بازیں سوبے هست. یکے اش انت کہ مئے کلاسیکل ءِ جنوک ئُ گشوکاں چوشیں علم ءُ زانتے نہ بیتگ کہ موسیقی میراثءَ آیوکیں نسلاں هیل بہ دینت.
دَســـتــــونــــک
زنــد بـَٹـاکاں لِـیـنـچ بَـیَـگ بـَنـدگ نه بیت
هست چشیں دردے دلءَ کندگ نه بیت
سار و هوشءِ بَر کجام انت هوش و سار
شــهــد تـَبـی ءِ راه ، رهــبــندگ نه بیت
مــهــگل ءِ مــهــر ءِ ســتـــای ءِ نَــدر من
گال ءَ گـــوں هــچ مـاپـرے رَنـدگ نه بیت
شــه تَــبــانی تَــب چــیــا لــیــگار بـنــت
زنـــد ءِ کِلـّه مــوکــو گـــوں تَندگ نه بیت
دان آوازے بـــــرات و دوســـــت ءَ مـــــن
راه گار ءِ شـــــــون ، بـچـکـنــدگ نه بیت
زُلــــم ءِ آهُـــنـــڈ بـیـت وَلگـوئج هم تماه
نَـــپــت و بــیــر ءِ گـر مدام وَندگ نه بیت
« تَـهـل » ءِ کـوکار رَسته هچ آزمان ءَ نه
ترامبل انت ئی دل و زبان،مَندگ نه بیت
کریم بلوچ _ تَـهـل_ پترزبورگ
ابـــــاد و سبــــــز و میــــــــزران
هـــر وقت کـــه تی ناما گـــــران
تــی بـو چـــو مسکـا بیــــت زران
تــی دلجـــمیـــــن گــــت و گران
سیـــــــــه بنـــــد و برزن تیهـران
گـپ جــــــــنـنت گــــون جنبـران
ادامه مطلب ...
چمان تئی"
کُت منارا توار چمّان تئی
بُرته زردِ کرار چمان تئی
تئی توسیپءَ من ای دولا کنان
لنت بینگ ، بهار چمان تئی
زردِ پهکا شموشته اچ مارا
ءُ کتگ مئی ودار چمان تئی
هو! شرابِ طلب نه بیت مارا
کرته مارا خمار چمان تئی
زلپ چو تهارءُ لنجین شپ
سهر چکین بامسار چمان تئی
مئی ورینان تو چونیا بخش ئی
کت وسیم ءَ را گار چمان تئی
وسیم صادق
دَســـــــــتـــــــــونــــــــک
دَربـُرت نه کنت کـسـّے مهـرنگ ءِ چم ءِ شانک ءَ
چـَــکـّاس تـهـا هــــؤرئــــے ، دل تو به بند لانک ءَ
عمرے ودار ءَ نِـشـتـاں په جُـسـت ءِ پـسّـو ءَ من
ارمان که گوشاں نَـشکـُت مئے سوزناکیں گوانکءَ
مـشـکل کـه بـه بـئـــے سَــر تو گنجانی آزمان ءَ
داں که کـدم ءَ جَـلــّنـت نہ زانت ءِ گهیں پدانک ءَ
هـر کس که کینگانی سوباں گوں مُژده وار انت
جَــــزماں که دَر نَــبــارت انت مهـرانی آزمانک ءَ
دنــیــا هـــزار اِشــکـُنــت هــچ هم دل ءَ نیاریت
«طارق» نزاناں پرچی سُتکگ تئی یکیں دانک ءَ
طارق جهانگیری _ نِگور بلوچستان
بلوچی هر بلوچ ءِ ساه و جان انت !
(کـُلوے په نوکباهندیں ورنایاں )
بلوچیں ما بلوچی مئـــے زبان انت
بلوچی هر بلوچ ءِ ساه و جان انت
بلوچی دل پسند انت هر کجا که
بلوچی مجلس ءِ گپ و تران انت
منی وطن
منی وطـــن یک پچیں دیارے
منی وطن دشت و کوھسارے
منی وطـــــن کیچگ و تیابے
منی وطن پٹ و ریگزارے
پرچا سست اوپار
کئى آس ءَ جهان سهتگ چو نیزگار
چیا رسم انت گریبانى کُش و دار
چیا نالنت کپوت ماں بند و دام ءَ
چیا هژم ءَ جش انت ملا و بوتار
چیا بند انت دپ و دل ماں زراب انت
چیا بے پردگ انت زندانى بامسار
چیا شد مسترى راج انت په تقدیر
بؤگء یک بزانتے
ملک طوقی (ستمبر 1993)
زندء گوازینگ عزابے
و بلے زندا ورند ھم
ھچّی انت و نیستی انت!
دَسْـــــــتـــــــــونـــــــــک
یـکـبـرے بـیــا مـنـی دوست ، گپے ترا گـُشـاں
اِشــک ءِ گـَمـاں تـئـیــگاں چــو مَـنـجـلی جُشاں
شـَرّ زان ئے پُــلـّیـں« هـانل » منی هیل و آدتاں
من چه کسانیءَ دوست تئی دوستی ءَ چُشاں
دیــم ءِ نِــکاب ءِ لُـمـب ءَ کـمــے وتی به لـیـٹـیـں
بــِلّ ئی شراب ءِ شیشـگ دست ءِ منی پرشاں
کاینت تهار و لـُنجیں شپ گـَم ، تئی که پمّن ءَ
وهدے که گیش بنت درد ، دست ءَ دل ءَ مُشاں
سَوگاتاں داتگیں گـَم دِشــتــار ءِ گوں من زند ءَ
شَـرّ زاناں من«سُهیل»گـَم احسان ءَ اے گُشاں
احسان سُهیل
پشت وشکوش _ بلوچستان
چـُـکانی دیوان لیو ٹالستوی ********** ***********
دو بــــرات کریم بلوچ _ تهل
دو برات هوری ءَ شـُت انت که تـَرّ و گـَردے به کن انت. نیمروچ ءَ آهاں جنگل ءَ ساهی و آرام کنگ ءَ ، وپت انت و واب اش کـُت. وهدے که چه واب ءَ چست بیت انت ، دیست اش که آهانی چیرا ، ڈوکے و ڈوک ءَ چیزے نبشتگ . آواں جهد کت که به وان انت ئی:
مـُــشــــکلمیر عمر « میر »
وهدے دنیا منی دستاں هِنّی بکنت
روچ دَرکیت بارین کُجاں نیمگ ءَ
شپ چراگانی تاج ءَ شمشکار بیت
تهنا نندیت منی شادهاں لیب کنت
ماهکانی دنیگه چو بے وَت نه اِنت
شِنگ و تالانی ءَ وازمندی بکنت
روچ ءَ هَکـّل بکنت تو شپ ءَ دربیا
هو بلوٹیت اگاں شاهیں قادر منی
سیم وَسن کرن و باریگ انچو گْوز انت
ما وَداراں وتی په پشومان بئیں
انچو مورے شپے بادشاهی بکنت
هو بلوٹیت اگاں شاهیں قادر منی هچ مشکل نه اِنت
نیاد
آ په سری سودایی هم نیاد نکنت مارا
زانان که گلین شیرین فرهاد نکنت ما را
بید چه تیی نیادانی نودانی تماها دوست
هچ پیمین گم و اندوه برباد نکنت ما را
نودان په منا گریتگ ماه مهگرا هم گپتگ
هانل بلے گران نازین هچ یاد نکنت ما را
من زند وتی بکشات په داد و دهش انگت
ڈکّالا تیی شهرے کس راد نکنت ما را
تیی کهرے قضایا چه مے سر مان مسیتا کپت
په سهبے نمازا هم کس پاد نکنت ما را
ای بی وسی انت زندے گڈی دم و پاسانی
وهدی مان وتی لوگا کس سیاد نکنت ما را
کپتان چه دلان هنچوش بد نامان مان تیی شهرا
دلدار کسی سودا په واد نکنت ما را
جبار دلدار - کنارک
بلوچی هر بلوچۓ ٹهل وُ شان إنت
بلوچی مئ شمئ ماتی زُبان إنت
بلوچی هر بلوچۓ نام وُ ننگ ءُ
بلوچی مئ شمئ نام وُ نشان إنت
من چے گُشاں منی وطن کجام جاوراں سر ِانت
کہ برات براتے دُژمن انت،چوحونواریں رستر ِانت
نیں زانت ءُ زانگے ادءَ ، نیں شھمیں وانگے ادءَ
بہ بیت پہ راجء َ دلگمیگ نہ گنداں دانگے اد ءَ
چہ قیامت ءَ چہ پسرا بگند گُشے چو محشر ِانت
اِے چرس ءُ تریاک ءُ شراب اشاں کُتگ چاگرد خراب
نہ سرپدانت پہ وت بدانت کہ لیک انت کنٹگاں گلا ب
علی بخش دشتیاری
ترانگ ءِ شهکـَوْر
چنڈیت چادر ءَ سیاهیں شپ
روچ چو نگرهی مانشانیت
شپدرنگ ءَ بج انت آزاور
چیزے گوں کپرکیں بالاں
او منی تَبد آزگیں تُنّءِ
زنزروکیں ارمانءُ واهگانی
نیلیں آزمانءَ بے گُمانءَ
ازل چیریں اشرارانی تُلّیں ماه!!
خیال گوازیں کلکشانانی 1
دَستــــــــــــــــــونـــــــــــــــــــک
رُمبانی چَم و گوش انت چـِست بیتگ انت پـَــدا
زاننت وَس انت مئی دست ، گند ایت هم هـُــدا
بـَـنـدیں دَپ انت و دستاں ، بـَـنــد بیتـــگیں گـُـٹ
یــــکیں توار ءَ لوٹ انت ، حقــــانی هـــــر کـَـد ءَ
هـــــــوریں رواج ءِ دیمپان ، نے دود ءَ بیت نه زور
جیـــــــلانی بند ءَ پـُـرشنـــت ، هم نا شَر و رَد ءَ
زُلم ءِ هـُـدا انت مــــــــلا ، پـَـــؤجی یا تاج سَرے
حق وار ءِ گار ءَ بیــــت تاج ، هر کس کتگ بـَـد ءَ
آسے که بالــــــتـگ زور ، مـِـهــــــــرانی پــژدر ءَ
روچے به سوچیــــــت واجه ، بانـُـکّ ءِ مـَـلپـَـد ءَ
« بولان » که داتگ بــِـیهار ، جُؤریں بـَـد ءِ سـِـپاه
« دَپتان » آس شانتــــــگ ، روک کرتـگ ئی لد ءَ
وَس انت جهان ءِ باندات ، بے وس ترا په « تهل»
آشوب ءِ واجهــــی بیت ، میر گار ءَ بَنت سَـــد ءَ
کریم بلوچ _ تهل
13/07/09
دَســـــــــتــــــــــــونـــــــــــــــک
منظور « بسمل »
بیا منی زند ءِ سَـدَپ گـواریـں هیالانی نشان
بــے تــرا پیم نه بیت واهگ ءِ کَلمانٹیں اِنان
شپ به بیت شات په وَش آتک ءَ پری رنگانی
شـیـر شنزیت منی سسا ءِ زمین ءَ مهکان
په ترا زنــد ءِ تــلــه رنگیں اُمــیــتــانی سَبا
په من بـے اوستیءِ جل ، شرتگ و بیر و توپان
هُـشـکـیـں رکّانی هَمُک سرپتـگیں بچکند زدگ
زیـمـیـں زردانی هـمـک کودکیں واهـگ بیران
ملکموت چه منا تُرسیت که منا ساه ءَ گِیپت
بارین گِـپـتـگ په کیا مرچی تو زنداپ ءِ نِکان
مهپرءِ کالکے به بیت یا که تئی سُهریں گشان
شپ چم « منظور » ءِ هیالانی بهشت ءَ تالان
** ** **
عشق
اسحاق خاموش
علی مرادزهی پور
ای سرحه ای مهد بزرگان لاشار
اینجا نبود جای نامرد دیار
ای که آن روز ات است بلندی افتخار
سرازیر شده از سپید کوه تا چابهار
در تو است مردمی بزرگ و عذت دار